Pensioenbestuurders voor het eerst boven de norm beloond

De bestuursbeloningen bij pensioenfondsen stijgen al enkele jaren. Tot 2019 kwamen ze gemiddeld steeds uit onder de meest gehanteerde norm voor die beloningen, de vervangingswaarde voor vakbondsbestuurders. Uit de vijfde jaarlijkse TPRA Monitor Beloningen blijkt dat de beloningen nu 1,6% boven die normen liggen. Bij externe experts in deze besturen en bij zogenoemde uitvoerende bestuurders liggen de beloningen zelfs 10-15% boven die normen.

De normen waaraan bestuursbeloningen getoetst worden zijn al sinds 2011 niet geïndexeerd, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het ministerssalaris dat de toetsteen vormt bij de Wet normering topinkomens. Toch lagen de beloningen bij pensioenfondsen jarenlang onder deze normen. Dankzij een stijging van 6% in 2019 liggen deze nu gemiddeld boven de norm, althans bij de fondsen die zowel de jaarlijkse beloning als het voltijdsequivalent van bestuurders duidelijk rapporteren.

Externen binnen pensioenfondsbesturen ontvangen circa 12% meer dan de normen. Daarentegen ontvingen gepensioneerde bestuurders een stuk minder, gemiddeld slechts 50% van de gestelde normen. Uitvoerende en niet-uitvoerende bestuurders verdienen, in het vrij zeldzame ‘omgekeerd gemengde’ bestuursmodel, meer dan bestuurders binnen het gangbare paritaire bestuursmodel. Dat valt te verklaren uit het feit dat het omgekeerd gemengde model een aparte Raad van Toezicht en fondsdirecteur onnodig maakt.

De bestuursbeloningen bij pensioenfondsen liggen nog altijd veel lager dan het wettelijk maximum van € 194.000 (WNT 2019). Doorgaans ligt het niveau van de bezoldigingen (bij niet-gepensioneerde bestuurders) tussen de 60-80% van dit maximum. Bij de 28 paritaire besturen die precies hun voltijdsbeloning rapporteren, is de gemiddelde jaarvergoeding € 31.013, is de gemiddelde tijdsbesteding 1,15 dag per week en de gemiddelde beloning herrekend naar voltijdsbasis € 132.552, oftewel 68% van het wettelijke maximum.

Verdere stijgingen van de beloningen van pensioenbestuurders zullen een zorgvuldige verantwoording vereisen, aangezien de jarenlange trend van stijgende beloningen nu heeft geresulteerd in het bereiken van de bestaande normen. Als een herziening van dit normenkader uitblijft, zijn verdere stijgingen voornamelijk te verdedigen als indexaties van de huidige beloningen en dat zal een controversieel onderwerp zijn als de pensioenen van deelnemers niet geïndexeerd worden,.

Raden van Toezicht en Verantwoordingsorganen bijna op de norm

Voor leden van de Raad van Toezicht van pensioenfondsen is de gemiddelde beloning ook gestegen, met 609 euro van € 13.131 in 2018 naar € 13.740 in 2019 op basis van 0,1 FTE. In het jaar daarvoor bedroeg de stijging meer dan 800 euro. Deze beloningen zijn nu gemiddeld vrijwel gelijk aan de normen voor de betreffende fondsen, met een normafwijking van -0,5%. Bij de verantwoordingsorganen is de trend richting vaste beloningen bestendigd. Momenteel maken 52% van de pensioenfondsen gebruik van de vaste beloningssystematiek voor dit fondsorgaan. De jaarlijkse vaste beloningen voor leden zijn, net als bij de besturen en toezichtsraden, gestegen, van gemiddeld € 3.773 naar € 4.070. De variabele vergoedingen sluiten nog geheel aan bij de SER-normen.

Rapportagegraad naar 65%

In het afgelopen jaar zijn pensioenfondsen wederom beter gaan rapporteren over bestuursbeloningen. Bij 65% van de pesioenfondsen wordt nu gerapporteerd over de hoogte van de beloning voor bestuurders. Vorig jaar lag deze rapportagegraad nog op 59%. Problematisch echter blijft het feit dat de meerderheid van deze fondsen niet rapporteert over de tijdsbesteding van bestuurders. Het voltijdsequivalent van hun aanstelling blijft vaak onduidelijk. Dit maakt het toetsen aan (voltijds-) normen lastig. Fondsen die niet rapporteren over de tijdsbesteding, komen gemiddeld op een lagere jaarbeloning uit, zowel vergeleken met de beloningsnormen als met de fondsen die wel volledig rapporteren, als wordt aangenomen dat de minimale tijdsbeslagnormen van DNB worden gehanteerd. Dit wijst erop dat, in werkelijkheid, het werkelijke parttime-percentage bij deze bestuurders waarschijnlijk vaak nog lager ligt dan dit minimum.

Het onderzoeksrapport ‘TPRA-monitor Beloningen 2020’ en volledige toegang tot de data is te bestellen via www.tpra.nl/beloningsbeleid.